SCENA

SCENA
SCENA
frons Theatri, eiusque pars illa, quae ab uno eius cornu ad alterum, cum coopertura, ducebatur, Ioh. Rosin. Antiq. l. 5. c. 4. Seu, locus ad Drama agendum apparatus Constructusque, Auctores Poet. Giess. l. 2. c. 8. Proprie vero umbraculum, quo se Histriones conferebant; quod primo ex arboribus erat, Nam priscis temporibus, ante usum Theatrorum, sub frondibus agebant; Unde Scena dicta est, verbis Cassiodori, ab umbra luci densissima, ubi a Pastoribus, inchoante Vere, diversis sonis carmina cantabantur: Postea siparia, seu tapetia eum usum praestare coeperunt. Longitudo eius ad Orchestrae diametrum duplex erat, docente Vitruviô l. 5. c. 7. Fuitque ipsa vel Versatilis, cum machinis quibusdam subitô vertebatur et aliam picturae faciem ostendebat; vel Ductilis, cum tractis tabulatis hac atque illac species picturae interior nudabatur. Sed et pro Argumenti varietate, varia erat. Tragica, Comica et Satyrica; quarum prima conformabatur columnis ac fastigiis signisque ac regali instruebatur magnisicentiâ: Comica, privatorum aedificiorum speciem habebat et moenianorum: Satyrica ornabatur arboribus, speluncis, mon tibus, viridariis et rebus agrestibus aliisque in topiarii operis speciem; quibus postea varius ornarus accessit, ut inter alios ex Val. Max. Vitruvio, Scaligero Poet. l. 1. c. 21. videre est. Nec vero loci solum hoc nomen fuit, sed et Actus par sic vocata est, quam personarum ingressus ac sermocinatio constituit: In quam non introducebantur plures personae loquentes, quam 5. nisi forte consultatio instituenda esset: mutas vero personas adesse plures, nil prohibebat. Hrat. tamen iubet de Arte Poêt. v. 192.
---- ---- Ne quarta loqui persona laboret.
Forte, ad confusionem rerum vel orationis, taediumque Auditorum vitandum. Novum autem Grammaticorum inventum Scenam esse, Muretus autumat ex eo, quod nec apud Graecos, neque Plautum, ulla eius fiat mentio, nec in vetustioribus aliquibus Terentii exemplaribus manuscr. Adde, quod tam varie Scenae distinguuntur, ut vix certa distinctionis ratio deprehendi possit. Sed Scaliger nominis rationem antiquam tradit, quod alia atque alia facies subinde appareret ex aediculis, in Theatro, quae olim, quum e ramis ac frond bus constarent, ita sint ab umbris et tabernaculis appellatae. Hinc Aristoteles Scenam Tragoediae esse partem negat, eo quod agi possit extra Scenam, sicut primitus, cum a solo Choro agetetur: donec Aeschylus primum σκηνογραφίαν meditatus est. Fiebat Scenae initium aliquando ab omnium (eiusdem Scenae) ingressu; aliquando unius, qui e superiori Scena alium relictum invenit: Finiebatur similiter vel egressu omnium vel unius, reliquis sequentem Scenam constituentibus. Nonnumquam et unus solus ad futuram Scenam relinquebatur: cavebatur verô, ne qua persona, in fine Actus, in Theatro esset reliqua. Numerus Scenarum definitus non erat etc. Vide Auctores supra laudatos. Redeo ad Scenam Theatri partem. Ante eam Proscenium fuit, locus in quo Plupitum, in quod Actores prodibant, altitudine pedum 5. Eô altior fuit Scena, sicut Proscenium et Orchestra depressior: ibique gesticulatione, cantu et saltatione, Arrifices personis in Scena abditis populum retinebant. Rosin. l. 5. Antiq. Rom. c. 4. Vide quoque Scaligerum Poet. cit. loc. A Scena dicti Scenici cum homines, tum Ludi, de quibus infra.

Hofmann J. Lexicon universale. 1698.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • scenă — SCÉNĂ, scene, s.f. 1. Parte mai ridicată şi special amenajată în incinta unei săli de spectacole sau în aer liber, unde se desfăşoară reprezentaţiile. ♢ expr. A pune în scenă = a regiza. ♦ Teatru. ♢ expr. A părăsi scena = a) a părăsi profesiunea… …   Dicționar Român

  • scena — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. scenanie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} miejsce odgrywania przedstawień (zwykle podwyższenie oddzielone od widowni kurtyną); deski sceniczne : {{/stl 7}}{{stl 10}}Scena… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • scena — / ʃɛna/ s.f. [dal lat. scaena, gr. skēnḗ tenda, fondale del palcoscenico ]. 1. a. (teatr.) [parte del teatro dove gli attori recitano, generalm. costituita da una piattaforma sopraelevata rispetto al piano della sala: in fondo alla s. c era un… …   Enciclopedia Italiana

  • Scena — Administration Nom allemand Schenna Pays  Italie Région …   Wikipédia en Français

  • scena — scenà sf. (2) DŽ; Rtr, MuzŽ 1. DŽ teatro salės aikštelė, kurioje vyksta vaidinimai: Išėjo į scèną DŽ1. Teatro scenà BŽII489. Įvykiai scenoje keičiasi lyg kaleidoskope sp. ║ teatras, teatro menas: Scenos meistrai TrpŽ. Scena irgi kasdien sau… …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • scena — scèna ž <G mn scénā> DEFINICIJA 1. a. kazal. prostor s odgovarajućim dekoracijama na kojem se izvodi predstava; bina, pozornica b. meton. kazalište, dramska umjetnost uopće 2. dio radnje književnog djela, filma i sl. [filmska scena] 3. razg …   Hrvatski jezični portal

  • scena — scenà dkt. Scenà po ãtviru dangumi̇̀ …   Bendrinės lietuvių kalbos žodyno antraštynas

  • Scena — Sce na, n. [It.] (Mus.) (a) A scene in an opera. (b) An accompanied dramatic recitative, interspersed with passages of melody, or followed by a full aria. Rockstro. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • scena — ит. [шэ/на] scene англ. [си/ин] scène фр. [сэн] 1) сцена 2) явление (в пьесе, опере) 3) декорация 4) зрелище …   Словарь иностранных музыкальных терминов

  • scena — [shā′nə] n. [It] 1. a dramatic section of an opera, for solo singers, that includes a recitative, arioso, and arias 2. an accompanied section of a libretto or a specially composed dramatic piece for a solo singer presented in concert …   English World dictionary

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”